Tarih ve Hatırası

Spiegelgasse´nın Aktif Müzesindeki (AMS) Tarih Atölyeleri´nde, gönüllü çalışanların yanı sıra alman- yahudi tarihinin çeşitli yönlerini inceleyen genç akademisyenler de  çalışmaktadır. „Ölüler, sadece unutulmuş olanlardır.“ diyor bir atasözü.  Yahudi geleneğinde ölmüş kişilerin isimleriyle anılmaları büyük önem taşımaktadır. Aktif Müze´de „Holocaust“ ta kurban verilen kişilerde isimleriyle anılırlar.

Wiesbadenli Shoa kurbanları için bir anıt:
1938 yılının başına kadar Wiesbaden‘in tarihi semti Michelsbergte bulunmakta olan  ana sinagoğun  yerine 27.01.2011 tarihinde Wiesbadenli Shoa kurbanları icin bir anıt yapılmıştır. Böylece Wiesbaden Belediye Meclisi´nde büyük çoğunlukla alınan kararla yaklaşık 1500 Shoa kurbanını isimleri ile anmak mümkün olmuştur. Aktif Müze Spiegelgasse (AMS) ile Wiesbaden Şehir Arşivi, Nazi döneminde öldürülen Wiesbadenli yahudilerin tamamının kaydedileceği bir veri tabanı oluşturmuştur. Bilinen bütün isimler Michelsberg anıtında doğum ve ölüm tarihleriyle okunulabilecektir.

Kurtulabilenler ve onların cocukları kendilerine zulüm edenlere karşı sırtlarını dönmüş ve dünyanın dört bir tarafına dağılmış bulunmaktadır. AMS aracılığıyla şu an ikamet ettikleri yerleri belirlediğimizde onlarla temasa geçmeye çalışacağız. Bu kişilerin bazıları ailelerinin akibetini öğrenmek için, bize ya da Wiesbaden Belediyesi´ne başvuruyorlar. Belediyeye başvuranlar da bize yönlendirilmektedirler. Aralarında aile secerelerini bilmek isteyenlerin de var olduğu bu kişilere çoğu zaman yardımcı olabiliyoruz. Her ne kadar yaşadıkları travmanın hala etkisinde olsalar da, Wiesbaden´de, öldürülen yakınlarını anan insanların olduğunu duyduklarında, bizlere minnettar olduklarını söylüyorlar.

AMS, Gunter Demniğin fikrine göre, Wiesbadende Anıttaşlarının yerleştirme organizasyonunu üstlendi. Öldürülen veya  intihara sürüklenen insanların isimleri anıttaşlarının üzerine yazılarak o insanların en son özgürce yaşadıkları evlerinin önüne yerleştirilecektir. AMS, anittaşlarına paralel olarak Wiesbadenli Nazi kurbanlarının kaderlerini anlatan bildiriler yayınlamaktadır. Yoğun araştırmalar sonucunda takip edilen eski vatandaşların hayat hikayeleri anonimlikten kurtulmaktadır. Sinagogun daha önce  Michelsberg′te bulunduğu mekanda dört hafta boyunca bildiriler sergilenecektir.
Anıttaşlarının ve serginin maliyeti gönüllüler tarafından karşılanmaktadır.

Sehir turlarında „ Iztakibi“ projesiyle AMS, tarihi mekanlarda Wiesbaden´in  Alman-yahudi tarihinden kareler sergilemektedir.

„Mezarları konuşturun“ başlığı altında yürütülen „Mezarlık Projesi“yle eski musevi mezarlığında mezar taşları yazıtları okunmakta ve bu sayede yahudilerin 19. yüzyıldaki günlük hayatından çok farklı kesitler oluşmaktadır.